‘Paadje van Looman heet van oudsher Tesmapad’

DIDAM – In de volksmond heet het steegje tussen het Lieve Vrouweplein en de Komweg in Didam al jaren het paadje van Looman, verwijzend naar de familie die lange tijd aan het pad woonde. Nu het aangrenzende weitje van Looman is volgebouwd met huizen stelt Wijkplatform de Kom voor het voormalige kerkenpad een ‘nieuwe’ naam te geven.

Foto van omstreeks 1955. Rechts het Tesmapad ter hoogte van de huidige Ludgerusstraat richting het boerderijtje van Menting aan de Komweg. Foto Teun Peters

Het schreef er zelfs een prijsvraag voor uit. Daarop kwamen diverse reacties binnen als ‘Kerkenpad’ en ‘Kerkenpaadje’. Bakker Paul Berntsen opperde op Twitter het pad ViaFia te noemen, waarmee hij opnieuw Fia Looman aanhaalde. Maar volgens Theo te Wil, voorzitter van de Oudheidkundige Vereniging Didam, heeft het paadje al lang een naam. Die kreeg het bij de huisnummerregistratie in 1957.

“In het officiële huisnummerregister van 1 januari 1957 staat duidelijk beschreven dat dit het Tesmapad is”, zegt Te Wil. “Dat begint bij de vroegere Martinuskerk en loopt waarschijnlijk via het Domineestraatje langs de huidige Mariakerk de Kom in. Daar sluit het aan op de Tesmaweg in de Hogenend en gaat het de spoorlijn over. Door de nieuwbouw in de Kom verdwijnt het kerkenpad echter grotendeels. Al heeft het bij Menting nog wel even doorgelopen naar Ludgerusstraat.”

Tinneveld
Ondanks dat er in al die jaren nog maar een klein stukje van het voormalige kerkenpad is overgebleven, blijft het volgens Te Wil het Tesmapad. Die benaming kreeg het destijds op advies van historicus Nol Tinneveld. Daarmee verwees Tinneveld naar de oude buurtschap en boerderij Tesma.

“In 1957 woonde de familie Gal in boerderij Tesma”, weet Te Wil. “Daarvoor werd de boerderij echter bewoond door de familie Thuis. Zij vertrok later naar Huis Dijk.” Maar waarom was die familie zo belangrijk. “Ze was zeer vermogend. Engelbert Thuis had in die tijd dertig hectare grond. Hanneke Thuis kocht destijds de boerderij van Freriks en schonk die aan de Sint Albertusstichting.”

De herberg diende vijf jaar als oude mannenhuis tot het in 1896 werd afgebroken en er een nieuw oude mannen- en vrouwenhuis werd gebouwd. Later werden aan het Albertusgasthuis nog een ziekenhuis, verpleeghuis en kapel gebouwd. Inmiddels kennen we het monumentale pand in Didam als het huidige Albertusgebouw.

“Als je de historie in de benaming van het kerkenpad wilt laten meetellen, is dit het verhaal”, zegt Te Wil. “Doe je dat niet dan verlies je het kerkenpad. Bovendien doe je Tinneveld tekort, die zo belangrijk is geweest voor de geschiedschrijving van Didam. Hij vond Tesmapad destijds de beste benaming. Alleen daarom al is dat de meest passende naam voor het pad.”