Die:mse praot: Ratteplaog, Greffekemp eind jaore ’60

Stem van Montferland heeft een nieuwe rubriek: ‘Barghse en Die:mse Praot’. Om de week verschijnt er een dialectverhaal van de Heemkundekring Bergh (HKB) en de Oudheidkundige Vereniging Didam (OVD) op de website. Deze week een tekst uut Die:m:

Rotteplaog, Greffekemp eind jaore ’60

Vandaag was ik achter ’t huus met de rotzooi aan’t opruume. De vrouw hah mien al een paar keer gezeid dah ze doch dat’er wel us een rot zol könne zitte. Mao jao, gi-j wet wel nie:t bedeen op reageren, zie’k wel as ik d’r met an de gang gao.

Now was ’t zo wiet da’k d’r aan begon en… de vrouw hah geliek. D’r kwam mien toch een labus van ’n rot onder den bult rotzooi heer. Foi wah een knaap en dat dee’j mien bedeen denke aan vrogger toen ik nog zo’n snotlaepel was.

Wi-j harre tuus verkes en dus ok voer in de tonne. De buurman hah een paar olde tente in de opslag en daor zatte rotte onder, dah wiste wi-j; mao die rotte kwamme ok bi-j ons op ut voer af. Now ha’k met mien bruur afgespraoke dat degene den ’t eerste tuus kump bedeen nao de schuur geet met de buks en de twee hund um de rotte te vange of te schie:te. ’t Was toen al donker en a’j de deur los mie:k vlaoge de rotte aover de zunnies.

Now harre wi-j de twee hund die as wanneer ik meh de hand de rot van de zunnie afsloeg d’r bedeen baove op daoke. De witte kees takelde de rot zo toe, dah’te eigus knalrood was van het bloe:d van den rot en wanneer den halfdood was dan gaf onze taks um de genadeklap. ’t Kraakte dan neh of ie een ni-je panlat op ’t kni’j deurbrak. Dah geluud ging ow deur merg en been.

Ok sprong den rot wel’is in de voerton, zo’n iezere hoge ronde ton. He’k een keer geprobeerd um meh de buks een 5,5 mm in de ton de rot dood te schie:te, mao den kogel kwam d’r met een kogelsgang weer uut. Daor he’k dus allejekes geluk gehad, want de kogel schampte mien kot naeve ’t snuutje op.

Ik bedoel mao, now hemme wi-j weer zo’n rotteplaog en vergif meug’ie niet te gebruuke, dus een paar goeie hund aanschaffe en een goeie buks en gi-j mot een bitje dörf hemme. Mao wa’k toen dee’j, zo meh de blote hand de rotte van de zunnies slaon, dah doe’k nie:t meer, older mao ok iets wie:zer gewodde.

Jan Tiemissen