Barghse Praot: Twee hundjes

Vrogger, toen in de jore 50 in Baek huze wiere gebouwd, was bi-j elk huus wel ‘n hond. Bi-j ons had mien vader d’r zogaar ‘n ren veur gemaak. Door zol dan den hond in zitte om ‘t spul te bewake. Maor mien vader von ’t verstandiger um den hond gewoon los te laote. Wi-j hadde toen ‘n Duutse herder. Den heitte Prins. Wi-j, de blage van Bertus en Dina, ware altied aan ‘t judasse met Prins. Zo gebeurde ‘t dat den hond mien bruurke Jo in de arm bet. Dat kon niet; dus mien vader liet den hond bi-j boswachter Ni-jenhuus doorschiete. Toen Prins dood was, most er  zeker ’n ni-je komme. ‘t Wiere twee hundjes.

Bi-j ‘n bruur van vader, ome Jo, hadde ze ‘n foxhond. Maor zoas dat ook bi-j minse geet, krig ‘n hond wel ‘n keer zin in wat anders. Bi-j ome Jo in de buurt hadde ze‘n hond van ‘n ander ras, ‘n terrier.

Now, die twee troffe mekaar en door ha’j ‘t schaop an ‘t driete. D’r kwame jonge hundjes. Mien pa wol d’r wel twee en nom ze met naor ons huus op de Baekse Hei. Ze krege de name Fokkie en Terry. Fokkie had zwat heur en Terry was iets meer bruun. 

Maor zoas dat ook met kinder geet, ginge ook disse twee blage van hund af en toe bi-j eur moe op bezuuk. Ik mot zegge dat Fokkie ‘t dukste thuus bi-j zien moe wazze. Terrie was meer de hond van mien moeder.

Umdat Fokkie regelmaotig naor zien moe ging (dus naor ome Jo), kon’e goed boodschappe aoverbrenge. Wi-j hadde nog gin tillefoon. Dus deej vader Bertus ‘n briefke an zien halsband en gin Fokkie naor zien moe. De bruur van mien vader kek bi-j Fokkie of hi-j iets te melde had. As dat neudig was, ging d’r weer ‘n briefke bi-j Fokkie an de hals en kon hi-j weer naor mien huus.

Fokkie was meer de boodschappejong. Same wazze ze best stark. Toen ze nog klein wazze, hadde ze nog respek veur den grote herder van Frenske van Uum. Dit duurde niet lang, want met z’n tweeë wier den herder regelmaotig gebette. Dat was zeker de oorzaak dat de herder met ‘n grote baog deur de wei van Harmsen ging.

Toen ze met met z’n tweeë de hond van Hendrik Putman te pakke hadde, wol Hendrik dat oplosse met ’n holte knuppel. Onze twee hund hadde Sjennie, zo heitte den hond, weggebrach tot op de dael van Putman. Hendrik dach onze hund met ‘n klap te könne pakke, maor helaos, hi-j sloeg onmeundig had, raakte zien eige hond en sloeg dissen bute weste.

De twee hundjes wazze gek op muus en rotte. Onze Terry sloekte muus gewoon deur. As d’r ‘n rot kwam, zag’e beide hund door naor toe springe. Een hond pakte de kop en de andere de kont. D’r  wier dan heel hard aan de rot getrokke,  zodat ‘t beest in tweeë aoverbleef.

Aan ‘t einde van ‘t joor moste altied de twee miete worre gedös. Wi-j hadde altied ‘n miet met rog. De andere miet was haver met zommerrog. Onder zo’n miet zatte altied muus of rotte. Dus veur de twee hund ‘n feest.

Terry was mien moeders hond. Ik geleuf dat mien godsdienstige moeder eur geleuf uutstraalde naor Terry. Hi-j ging met mien moeder naor de kerk. As ‘t neudig was, ging hi-j  bi-j de fiets ligge as oppas. Af en toe was Terry ook toe aan ‘n bietje geesteleke steun en ging’e met mien moeder met de kerk in. Hi-j lag dan bij eur in de bank. Ging moeder te communie, ging Terry met naor de communiebank. Gin kerkwacht kon ‘m door vanaf holde.

Wi-j hadde bi-j ons thuus ‘n tutebedrief, wat wil zegge da’j heel duk die tute most ‘opvoede’. Dat wil zegge dat ze op de neste moste legge en dat ze ‘s aoves op stok moste. Dat laatste most met dwang worde geleerd. Onze steun hierbi-j wazze onze twee hund. Als zo’n tuut niet op stok wol, schaove de twee hund de tute net zo lang totdat ze goed zatte. As d’r ‘n tuut wegrende, wier’e deur een van de twee hund bespronge en vastgeholde. Wi-j, een van de jongens van Bertus en Dina, pakte dan zo’n eigewieze tuut en zette ‘m op stok. Die tute wierde nooit geblesseerd, umdat de hund ‘n speciale manier hadde, um zo’n tuut te pakke. De hond lei zien kop op de tuut en hield dan links en rechs ‘n poot, zodat ‘t beest niet weg kon lope.

De twee hund wazze heer en meester. Gin rot, moes, kat, postboje, veekoopman of andere hond was veilig.

Maor aan alle leuke dinge kump ‘n end. Fokkie kwam weer ‘s van zien moe, stak de Aremseweg aover en wier aoverreje deur ‘n vrachtwage met gasflesse. Ome Jo miek door ‘t volgend gedich bi-j:

Heden overleed per ongelukkie,
onze lieve zwarte Fokkie.
Fokkie kwam uit ‘t groene gras,
toen er ‘n wagen kwam met veel gas.
Fokkie komt niet meer bij jullie terug,
want hij ligt nu op zijn rug.
Bij Hermsen in die diepe sloot
ligt jullie Fokkie dood.

En hoe ging ‘t wiejer met Terry? Terry klom altied via de leer naor de häöizolder. Op ‘n kwaoie dag viel hi-j deur ‘t häökgat haronder en is doornao gestorve.

Geert Gudde